بانوان گیلانی در خط مقدم امنیت غذایی؛ روایتی که در قاب نمی گنجد

جلال شرق ،  هما اکبری :گیلان بالاخص آستانه اشرفیه قطب کشاورزی با محصولات  استراتژیک (برنج و بادام زمینی) است، تا جایی که این سنت ماندگار، بار ارزش و پر زحمت با گوشت، پوست و استخوان مردم این دیار در هم تنیده است.

کشاورزی پیشه اصلی و منبع درآمد عمده مردم مناطق روستایی و حتی شهرنشینان گیلانی است که ضمن تامین مایحتاج روزانه و درآمد اقتصادی خویش، تامین کننده بخشی از امنیت غذایی کشور هستند.

گیلان دارای انواع محصولات استراتژیک و بنیادی از جمله برنج، بادام، چای، مرکبات و زیتون بوده که در سطح ملی و برون مرزی یک برند محسوب می شود.

کشت برنج اغلب در تمامی شهرهای صورت می گیرد اما کشت بادام، ویژه شهرستان آستانه اشرفیه بوده که می توان گفت آستانه اشرفیه مهد مرغوبترین بادام کشور است.

اما آن چیزی که کشاورزی گیلان را نسبت به نقاط دیگر برجسته کرده، فعالیت بانوان گیلانی دوشادوش مردان این سامان است.

بانوان گیلانی همچون بانوان دیگر جامعه علاوه بر شغل اولیه در منزل(دختری ،همسری و مادری) در عرصه اجتماع مانند دیگر بانوان جامعه با عناوین مختلف ایفای نقش دارند که تلاش و ایثار گیل زنان غیور در عرصه کشاورزی نمود بیشتری دارد.

حضور پررنگ بانوان در مزارع و باغات کشاورزی متمایز کننده نقش بانوان گیلانی بالاخص بانوان روستایی با دیگر بانوان جامعه است، چرا که همراهی همیشگی و نسبتا پیشتازی شان با مردان، صدق این مطلب است.

سازمان ملل به‌دلیل اهمیت نقش زنان در اقتصاد کشاورزی، ۱۵ اکتبر (۲۳ مهر) را با سیاست های مختلف از جمله نقش مهم و تاثیر گذار زنان در کشاورزی و توسعه روستایی، روز جهانی زنان روستایی نامگذاری کرده است.

از این رو با نگاهی به اجتماع کوچک روستای خود شاهد این نقش حیاتی زنان هستیم و اگر بگویم بالای ۵۰ درصد از تولیدات کشاورزی به همت زنان می باشد گزافه نیست، چرا که حضور مادرانه، مدیرانه و جهادی شان در حوزه و مراحل مختلف به ترتیب شالیزاری، باغی، کاشت، داشت و برداشت مشهود است و اوج نجابت، تلاش و آینده نگری شان را به تصویر می کشد.

زنان روستاهای شهرستان آستانه اشرفیه در تمام فصول سال مشغول به کار هستند در حالیکه بعضی ها شغل کشاورزی را مختص به فصل بهار و تابستان می دانند، اما این داستان در روستاهای آستانه اشرفیه متفاوت است.

چرخه کشاورزی در بیشتر روستاهایی گیلان بویژه آستانه اشرفیه در چهارفصل سال در جریان است و در فصل و دوره خاصی خلاصه نمی شود، البته فصل بهار و تابستان که فصل کاشت، داشت و برداشت است زنان بیشتر از فصول دیگر در حال زحمت و تلاش هستند اما در فصل های دیگر با فعالیت های خانگی و بعضاً گلخانه ها و مکان های سرپوشیده به امورات مختلف کشاورزی می پردازنند.

از مراحل ابتدایی به منظور نشاء برنج تا برداشت آن نقش زنان ویژه است و در کنار کشت برنج انواع محصولات باغی را چه در گلخانه ها و چه در باغ ها مورد کشت قرار می دهند و بعد از پایان کشت که وقت برداشت است و به ظاهر شهریورماه می باشد، بانوان در فصل پاییز مقدمات کار کشاورزی در مکان سرپوشیده را آغاز می کنند.

کارهایی همچون پوست کندن بادام، ریز و درشت کردن آن، تولید انواع محصولات از بادام زمینی، تولید سبزی، کشت دوباره باقالی و… از موارد اشتغال بانوان گیلانی در فصل پاییز و مجدد در فصل زمستان است تا مجدد مشغول فراهم کردن مقدمات کشت بهار می شوند، از این رو است که می گویم زنان کشاورز در تمامی ایام در حال فعالیت کشاورزی هستند.

بانوان گیلانی اسوه و نمادی از ایثار و فداکاری هستند، آنها در کنار نقش مهربانانه مادرانه خویش دوشادوش مردان، جهادگونه در مسیر کشاورزی، دامپروری و باغداری قدم بر می دارند.

بانوان در کنار نقش مادری و همسری، تکلیف سنگین پرورش و تربیت فرزندان بر دوش شان سنگینی می کند، در واقع زنان یکی از مهم ترین و محکم ترین ستون خانواده و جامعه به شمار می روند.

آنچه که به نطر می رسد جامعه بدون حضور، مشارکت و جهاد بانوان در هیچ عرصه ای موفق نخواهد شد و اگر بگوییم بانوان نباشند کار جهان لنگ می ماند دروغ نگفته ایم، حال انتظار می رود مسئولان،دست اندرکاران و متولیان امر به بهانه روز جهانی زنان روستایی، همایشی در خور شایسته و قابل تحسینی برای این قشر تلاشگر جامعه ترتیب دهند تا حداقل گوشه ای از زحمات غیر قابل جبران بانوان عزیز و غیور دیده شود.

در ادامه تصاویری از تلاش بانوان روستایی آستانه اشرفیه در شرایط و فعالیت های مختلف را با هم می بینیم